مجموعه مقالات تغذیه
جعفري
جعفري
Persil
Petroselinum
Ombelliferes
Parsley
مقدونس
اسامي ديگر : بقدونس رومي – باذرو – مقدونس – كرفس بقدونسي – ايده – نوس
انواع : جعفري آب – جعفري بياباني – جعفري پيچ – جعفري زهري – جعفري سياه – جعفري فرنگي – جعفري فرنگي شلغمي – جعفري مقدونيه – جعفري هويجي
مبدأ و مشخصات آن : جعفري به خودي خود در نواحي سواحل مديترانه ميروئيده است در برخي مناطق گياه دوساله و بعضي دائمي است. سال اول برگهاي آن بطور دسته از زمين بلند مي‌شود و رنگ تيره دارد، سال دوم برگهاي آن روي زمين گسترده مي‌شود و ساقه گل از ميانش بيرون مي‌آيد، گل‌هاي آن بطور چتري در انتهاي ساقه است و به رنگ زرد مايل به سبز است، رنگ دانه‌هاي بذر آن سبز مايل به خاكستري است.
جورهاي آن : جعفري داراي 5 جور مختلف است.
طريقه كاشتن : جعفري گياهي است كه مي‌توان تقريباً در تمام زمين‌ها آن را كاشت و اگرزمين مزرعه داراي خاك قوي و مملو از مواد پوسيده باشد محصولش قابل توجه مي‌شود.
بذر جعفري را مي‌توان از اوائل اسفند تا اواخرشهريور پس از اينكه زمين را قبلاً تر كرده باشند بطور دستپاش كاشت و روي آن را با كمي خاك پوسيده بپوشانند ، تخم جعفري خيلي دير سبز مي‌شود دست كم 25 روز طول مي‌كشد، بهمين جهت بايد زمين را هميشه مرطوب نگاه داشت تا تخمها خراب نشود ، بعد از دو تا سه ماه مي‌توان شروع به بهره‌برداري از آن كرد.
جعفري در تمام سال حتي در زمستان قابل بهره‌برداري است.
ناخوشيهاي آن : رنگ جعفري در اثر قارچ موسوم به Puccinia Apii و نيز لكه‌هاي زرد رنگ روي برگها كه اثر قارچ Cercospora Apii مي‌باشد دو ناخوشي مهم جعفري است ولي براي مبارزه با آن نمي‌توان از محلولهاي سولفات دوكوئيور استفاده كرد زيرا براي مصرف‌كنندگان خطرات زيادي دربردارد.
براي جلوگيري از ابتلاء مزارع جعفري به اين دو ناخوشي بايد آبياري را كمتر كرد و بوته‌هاي مبتلا را زودتر كند و سوزاند.
حيوانات موذي : شفيره مگس جعفري، سوراخهايي در برگ و ساقه آن ايجاد مي‌كند و بوته‌ها را مي‌خشكاند، بايد برگهاي مبتلا را كند و سوزاند.
خواص مهم درماني جعفري :
1 –طبع جعفري گرم و خشك است.
2- داراي ويتامينهاي گروه B و سرشار از ويتامين C و A مي‌باشد از لحاظ بعضي مواد معدني نظير آهن ، پتاسيم و يد هم بسيار غني است.
3 – جهت سنگ كليه 30 گرم جعفري خشك رادر يك ليتر آب جوشانده هر3 ساعت يك ليوان ميل كنيد.
4 – كساني كه كم اشتها هستند از سوپ جعفري و همچنين همراه غذاي خود جعفري استفده كنند.
5 – جعفري اختلالات هاضمه را تنظيم مي‌كند.
6 – كساني كه يرقان دارند جعفري را در برنامه غذايي خود قرار دهند.
7 – براي بيماريهاي كبد و طحال از جعفري به صورت دم كرده روزي 3 فنجان و خام همراه غذا ميل شود.
8 – كساني كه تنگي نفس دارند از سوپ جعفري استفاده كنند و قبل از غذا يك قاشق آب جعفري بخورند.
9 – براي درمان ترشحات زنانگي فبل از غذا دو قاشق غذاخوري آب جعفري ويا اين كه همراه غذا ميل كنند.
10 – كودكاني كه سرخك مي گيرند به آنها سوپ جعفري بدهيد چون باعث مي‌شود دانه‌هاي سرخك سريعتر ظاهر شده و از بين برود.
11 – براي باز شدن قاعدگي 100 گرم جعفري را در يك ليتر آب جوشانده هر دو ساعت يك ليوان ميل كنند ، خانمهاي حامله نبايد از اين محلول استفاده كنند.
12 – ماليدن ضماد جعفري روي زنبورگزيدگي مفيد مي‌باشد.
13 – براي صورتهاي پرجوش جعفري را پخته به صورت ضماد روي پوست و جوش‌ها بگذاريد و هرروز با آب جعفري بشوئيد.
14 – خوردن جعفري همراه غذا جواني شما را حفظ مي‌كند.
15 – تخم جعفري ادرار آور است.
16 – جعفري تب‌بر خوبي است كساني كه سرما خورده‌اند يا تب دارند از سوپ جعفري استفاده كنند.
17 – براي گرفتگي صدا در اثر سرماخوردگي مقداري جعفري خرد شده در شير بريزيد صبح ناشتا ميل كنيد.
18 – خوردن ساقه‌ي جعفري اعصاب را تسكين مي‌دهد پس به خاطر داشته باشيد جعفري را در سبزي خوردن خود قرار دهيدو ساقه آن را دور نريزيد.
19 – برگ جعفري صاف كننده خون است و اگر سلولي از بين رفته باشد آن را شستشو داده و سلولي جديد به وجود مي‌آورد.
20 – دوستاني كه كوه مي‌روند اگر2 ساعت قبل از كوه‌پيمايي از دمكرده جعفري استفاده كنند خيلي راحت‌تر وبا آرامش خاطر بيشتري مسير كوه‌پيمايي را خواهند پيمود.
21 – افرادي كه كم‌خون هستند جعفري را در برنامه غذايي خود قرار دهند و بچه هايي كه رشد آنها ضعيف است نيز جعفري بخورند.
22 – كساني كه ضعف بينايي دارند جعفري درمانگر آن است.
23 – خوردن جعفري از مبتلا شدن بدن به سرطان جلوگيري مي‌كند.
24 – براي درمان باد مفاصل از جوشانده ريشه جعفري هر4 يا 5 ساعت يك ليوان استفاده كنند.
25- براي از بين بردن بوي بد دهان يا سير به مدت يك ربع جعفري را بجويد سپس تفاله آن را دور بريزيد و يك عدد سيب بعد از آن بخوريد.
26 – كساني كه آسم دارند جعفري را خرد كرده در شير بريزند و صبح ناشتا مصرف كنند.
27 – براي برطرف كردن تركهاي عميق پوستي و خراش‌ها جعفري را به صورت ضماد در محل بگذاريد.
28 – براي درمان چشم درد ويا ورم چركي چشم ضماد جعفري را روي چشم بگذاريد.
29 - براي درمان غدد زير پوستي جعفري را له كرده با كمي نمك و روغن زيتون روي غده بگذاريد صبح و شب آنقدر تكرار كنيدتا نتيجه بگيريد.
30 –اگر مي‌خواهيد چهره اي شفاف و زيبا داشته باشيد آب جعفري را با آب مخلوط نموده صبح و شب به مدت يك هفته صورت خود را شستشو دهيد.
31 – جعفري براي آب آوردن انساج بدن و خيز عمومي بدن بسيار مفيد است ، 30 يا 40 گرم جعفري را در يك ليتر آب جوشانده روزي چند استكان ميل شود.
32 – برگ جعفري تنفس را مطبوع مي‌كند.
33 – ريشه تازه جعفري ضد بلغم است.
34 – نوجواناني كه مي‌خواهند قد آنها بلند شود و يا اگر مي‌خواهند داراي فرزند كشيده قد باشند جعفري را در برنامه روزانه خود قرار دهند.
35 - براي برطرف كردن خون مردگي‌هاي پوست ضماد جعفري بگذاريد.
36 – كساني كه پوست خشك دارند شبها 10 گرم جعفري را در 500 سي سي آب جوشانده بخور دهند.
37 – كساني كه چسبندگي پلاكتهاي خون دارند جعفري را در برنامه غذايي خود قرار دهند.
38 – براي درمان شوره سر ، سر را با جوشانده جعفري آبكشي كنيد.
39 – كساني كه بيماري گواتر دارند جعفري را در برنامه غذايي خود قرار دهند.
40 – براي درمان سياهي زير چشم يك سوم استكان آب جعفري و بقيه آن را با آب هويج روزي 3 نوبت ميل كنيد.
41 – جعفري ضد استسقاء مي‌باشد.
42 – براي درمان باد و نفخ در بدن 30 گرم تخم جعفري را در يك ليتر آب جوشانده صاف نموده در يخچال بگذاريد روزي 3 استكان ميل شود.
43 – كساني كه پروستات دارند جعفري را در برنامه غذايي خود قرار دهند.
44 – براي درمان كك و مك با جوشانده جعفري صورت را ماساژ دهيد.
45 – كساني كه مبتلا به فشارخون هستند 30 گرم جعفري خشك را در يك ليترآب جوشانده روزي 3 فنجان ميل شود.
46 – براي رفع گوش درد يك گلوله كوچك جعفري را نمك زده به روغن زيتون آغشته نموده در سوراخ گوش قرار دهيد مواظب باشيد كه داخل گوش نرود.
47 – يك كرم شاداب كننده پوست : نصف استكان آب‌هويج همراه يك قاشق سوپ‌خوري يا غذاخوري صمغ عربي آهسته با آب جعفري مخلوط كرده به صورت ماسك روي پوست بگذاريد.
48 – براي درمان طاعون ريوي 5 گرم جعفري ، 5 گرم شويد ، 5 گرم نعناع و5 گرم مرزه را در 300 سي سي آب جوش دم كرده روزي 3 استكان بنوشيد.
49 – كساني كه اختلالات قاعدگي دارنديك هفته قبل از روز پريود از دمكرده جعفري استفاده كنند و سپس زماني كه پاك شدند جعفري را در برنامه غذايي خود به مدت 10 روز قرار دهند.
50 – جهت دفع كرم‌هاي ريز روده 10 گرم جعفري خشك ، 10 گرم كرفس خشك و 10 گرم بنفشه خشك را در يك ليتر آب جوشانده هر صبح ناشتا يك ليوان به مدت 4 روز بخورند.
51 –براي معالجه نقرس 10 گرم تخم جعفري ، 10 گرم برگ خشك جعفري و 20 گرم عناب را در يك ليتر آب جوشانده صبح و عصر يك ليوان مصرف كنند.
52 – خوب است كه از برگ خشك جعفري مانند چاي دم كرده و به جاي چاي بنوشيم اين نوشيدني بندآمدگي ادرار را درمان مي‌كند، اسيداوريك را كم مي‌كند و نقرس را نيز درمان مي‌كند.
53 - در خوردن جعفري زياده روي نكنيد زيرا محرك اعصاب است.
54 – خوردن جعفري همراه غذا باعث جذب آهن موجود در آن غذا مي‌باشد.
55 – زمان پخت جعفري بايد بسيار كم باشد.
56 – كساني كه دچار ضعف بينايي مي‌باشند يا شب كوري دارند در مصرف غذاي روزانه خود جعفري را بگذارند.
57 – كساني كه دوران نقاهت را مي‌گذرانند همراه غذاي خود حتماً جعفري بخورند.
58 – كساني كه بيماري برص دارند خوردن جعفري را در برنامه روزانه خود قرار دهند.
59 – براي رفع دردهاي عصبي جعفري را خرد كرده در شير داغ بريزيد و ميل كنيد.
60 – يك سس خوشمزه : 200 گرم جعفري و 20 گرم موسير را خوب خرد كرده روي آنها نمك ، آب و فلفل سياه و يك قاشق سركه بريزيد و بگذاريد چند دقيقه بجوشد ، سپس آن را صاف كنيد،اين سس را مي‌توان با گوشت خورد.
61 – براي سردردهاي ناشي از كم‌خوني 7 گرم جعفري را در 300 سي سي آب كمي جوشانده روزي 3 فنجان ميل شود.
62 – براي اينكه موهاي درخشان داشته باشيد 50 گرم جعفري را در يك ليتر آب بجوشانيد سپس صاف كرده بعد موها را با آب آن ماساژ دهيد.
63 - افراط در مصرف جعفري جريان خون را كند مي‌كند.
مواد غذايي موجود در جعفري ( گرم در100 گرم برگ )
آب پروتئين چربي كربوهيدرات موادسلولزي
81.9 4.4 0.4 1.3 4.3
املاح معدني و ويتامينهاي موجود در جعفري(ميليگرم در100 گرم برگ )
كلسيم فسفر آهن پتاسيم ويتامين‌آ تيامين ريبوفلاوين ويتامين‌ث
245 130و6 1000 25و7 14و0 30و0 35و1 165